Είναι στη φύση της επιστήμης να ανατρέπει τα δεδομένα και να ξεπερνά τα όρια- καμιά φορά και αυτά της φαντασίας. Γιατί ποιος θα το φανταζόταν ότι θα ερχόταν η ημέρα όπου ένας άνθρωπος χωρίς χέρια θα οδηγούσε αυτοκίνητο με τη σκέψη του; Ή ότι ο ιός του ΑΙDS θα μπορούσε να σώσει ζωές; Ή ακόμη ότι στην εποχή του Διαδικτύου και των μεγάλων ταχυτήτων θα υπήρχαν ανεξερεύνητες περιοχές πλούσιες σε είδη που μέχρι πρότινος ήταν παντελώς άγνωστα;
Το 2009 αποδείχθηκε πολύ παραγωγική χρονιά επιστημονικά και τα προαναφερθέντα δεν είναι παρά μόνο μια μικρή γεύση των θαυμαστών επιτευγμάτων αυτής της χρονιάς. Και επειδή τα επιστημονικά επιτεύγματα έχουν την ικανότητα να αλλάζουν τη ζωή μας με τρόπο μοναδικό, μπορεί κανείς βασιζόμενος σε αυτά σχεδόν να προβλέψει το μέλλον. Ετσι, είναι μάλλον βέβαιον ότι οι οδηγοί θα έχουν να διαλέξουν από μια μεγάλη ποικιλία οχημάτων τα επόμενα χρόνια (όπως αποδεικνύει η περυσινή παραγωγή), ενώ μπορούμε με μεγάλη σιγουριά να πούμε ότι οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής θα γίνονται ολοένα πιο αποτελεσματικές. Και αν ποτέ μπορέσουμε να ταξιδέψουμε στο κέντρο του Γαλαξία μας, θα διαπιστώσουμε, όπως λένε οι ερευνητές, ότι ο «αέρας» μυρίζει ρούμι και φρούτα του δάσους… Διαβάστε λοιπόν τα ανατρεπτικά επιστημονικά δεδομένα και ονειρευτείτε το μέλλον. Καλή χρονιά!
Πότε θα κάνουμε βουτιές στους Πόλους;
Οι τελευταίες εκτιμήσεις φέρνουν πιο κοντά τη χρονολογία κατά την οποία η Αρκτική θα είναι γυμνή από πάγους κατά τους θερινούς μήνες: επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ την τοποθετούν σε μία μόλις δεκαετία ενώ οι ερευνητές της αμερικανικής Εθνικής Ωκεάνιας και Ατμοσφαιρικής Υπηρεσίας (ΝΟΑΑ) σε 30 χρόνια- πολύ νωρίτερα από το τέλος του αιώνα για το οποίο μιλούσαν οι περισσότερες προβολές. Παράλληλα οι δορυφορικές εικόνες έδειξαν για το 2009 περαιτέρω συρρίκνωση των πολικών πάγων- αν και κατά τι μικρότερη από το 2008. Οσο για την Ανταρκτική, όπου οι πάγοι φαίνονται να μειώνονται πιο αργά, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να σπεύσουμε να χαρούμε. Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι η τρύπα του όζοντος την έχει προστατεύσει ως τώρα από τις χειρότερες συνέπειες της υπερθέρμασνης. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες, όμως, όταν, όπως εκτιμούν, το στρώμα του όζοντος θα αποκατασταθεί χάρη στις προσπάθειές μας, η θερμοκρασία της ηπείρου θα αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου.
Μπορεί ένα ποτήρι κρασί να… σκοτώσει;
Τελικώς ούτε οι ίδιοι οι επιστήμονες δεν μπορούν να δώσουν απάντηση σε αυτό το ερώτημα, αφού, όπως προέκυψε από αντικρουόμενα ερευνητικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν μέσα στη χρονιά που μας αποχαιρετά, το «ακόμη ένα ποτηράκι» είτε θα μας σώσει είτε θα μας… σκοτώσει. Μελέτη που έλαβε τεράστια δημοσιότητα πριν από μερικούς μήνες συνέδεσε την κατανάλωση ακόμη και ενός ποτηριού κρασί την ημέρα με αύξηση του κινδύνου για κάποιες μορφές καρκίνου και συγκεκριμένα του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα, που έφθανε το 168%! Η καθημερινή- ακόμη και μικρή- κατανάλωση αλκοόλ τέθηκε επίσης στο εδώλιο του κατηγορουμένου για σύνδεση με καρκίνους του μαστού, του ήπατος, του ορθού αλλά και του παγκρέατος. Και μέσα σε όλα αυτά, ερευνητικά στοιχεία έδειξαν ότι το λευκό κρασί καταστρέφει ακόμη και τα δόντια! Παρ΄ ότι το θέμα έκανε πολλούς ανθρώπους να παραπατούν… ζαλισμένοι από τη σύγχυση, άλλοι… νηφάλιοι ειδικοί τόνισαν ότι πλήθος μελετών, ορισμένες εκ των οποίων δημοσιεύθηκαν μέσα στο 2009, έχουν δείξει τα οφέλη από τη με μέτρο κατανάλωση κυρίως του αντιοξειδωτικού κόκκινου κρασιού για την υγεία. Ποια είναι η πιο χρήσιμη συμβουλή σύμφωνα με τους ειδικούς;«Να πίνουμε κρασί, εκτός…και αν μας αρέσει πολύ». Διότι, ως φαίνεται, οι «φανατικοί» του κρασιού είναι εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν στην «παγίδα» της συχνής (και σίγουρα επιβαρυντικής για την υγεία) κατανάλωσης. Τότε ένα ποτήρι κρασί μπορεί από «φάρμακο» για την καρδιά- και όχι μόνο- να μετατραπεί σε… φαρμάκι.
Πού αλλού βρίσκεται η ζωή;
Η αναζήτηση για ίχνη ζωής σε άλλους πλανήτες δεν έχει δώσει ακόμη αποτελέσματα, δεν ισχύει όμως το ίδιο όσον αφορά τα συστατικά που θεωρείται ότι αποτελούν τις «πρώτες ύλες» της.
Μέσα στο 2009 αυτά βρέθηκαν σε έναν ακόμη εξωηλιακό πλανήτη, τον ΗD 209458b ή Οσιρις, στον αστερισμό του Πηγάσου, αλλά και στην ουρά του κομήτη Wild 2, κάνοντας τους ειδικούς να θεωρούν πλέον ότι οι συνθήκες για τη ζωή έτσι όπως τη γνωρίζουμε είναι τελικά αρκετά διαδεδομένες.
Ο Ντάνκαν Φόργκαν του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου με μια πρωτότυπη προβολή υπολόγισε τους νοήμονες πολιτισμούς που θα μπορούσαν να ζουν μόνο στον Γαλαξία μας σε 361 ως 38.000, ενώ κορυφαίοι συνάδελφοί του εκτιμούν ότι σε ολόκληρο το Σύμπαν υπάρχουν δεκάδες- ή ίσως και εκατόδισεκατομμύρια «αντίγραφα» της Γης. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ που εκτοξεύθηκε τον Μάρτιο για να εντοπίσει πλανήτες όμοιους με τον δικό μας ίσως φέρει κάποιες απαντήσεις.
Θα «διπλώνουμε» το όχημά μας και θα το παίρνουμε μαζί;
Ναι, όπως αποδεικνύει η νέα γενιά οχημάτων πόλης, που αναμένεται να διευκολύνει τις μετακινήσεις μας μέσα στα πολύβουα αστικά κέντρα. Τα οχήματα-χειρός «προσωπικής μετακίνησης», όπως ονομάζονται, είναι ελαφριά και αναδιπλούμενα, ώστε να μεταφέρονται εύκολα και να ξεδιπλώνονται γρήγορα όταν παραστεί ανάγκη.
Για παράδειγμα, το U3-Χ, το πρακτικό «σκαμπό» της Ηonda, συνδυάζει τη λογική του κλασικού μονόκυκλου με αυτήν του σύγχρονου Segway: ο χρήστης δηλαδή καλείται να διατηρήσει την ισορροπία του πάνω σε μια ρόδα και να χειριστεί την ταχύτητα ή την πορεία του οχήματος (εμπρός- πίσω) με τη βοήθεια του κέντρου βάρους του σώματός του. Το πρωτότυπο όχημα παρουσιάστηκε επίσημα στο πλαίσιο της 41ης Εκθεσης Αυτοκινήτου του Τόκιο πριν από περίπου δύο μήνες. Τo Υike Βike παραπέμπει περισσότερο σε ποδήλατο. Φτιαγμένο από ανθρακόνημα, το ηλεκτροκίνητο όχημα διαθέτει την κλασική σέλα ποδηλάτου, ενώ το τιμόνι είναι «ανάποδο», με τις λαβές να ξεπηδούν στο πλάι της σέλας. Ετσι, ο χρήστης κάθεται σε πιο «όρθια» στάση, ανεβάζει τα πόδια του στις ειδικές θέσεις και με τα κουμπιά του φρένου και του γκαζιού που βρίσκονται ενσωματωμένα στις λαβές ελέγχει την πορεία του.
Πρόκειται για το ξεκίνημα μιας νέας εποχής στις μετακινήσεις εντός των πόλεων, που, σύμφωνα με τους ειδικούς, αναμένεται να ανακουφίσει τα κέντρα από το ατελείωτο κυκλοφοριακό κονφούζιο, αλλά και να διευκολύνει παράλληλα τη μετακίνηση των ηλικιωμένων ατόμων.
Μπορεί ένα μαμούθ να κρύβει το αρχαιότερο Viagra;
Ναι, μπορεί, σύμφωνα με ρώσους επιστήμονες, οι οποίοι ανακάλυψαν μέσα σε ένα «νεκροταφείο» εξαφανισμένων μαμούθ και μαλλιαρών ρινόκερων στη Σιβηρία ένα βακτήριο το οποίο φαίνεται ότι αποτελεί το «κλειδί» που ανοίγει την πόρτα σε μια «γόνιμη» σεξουαλική ζωή, αλλά και στη μακροζωία. Το βακτήριο της… ηδονής που εκτιμάται ότι είναι ηλικίας από τριών ως πέντε εκατομμυρίων ετών μελετήθηκε σε ποντίκια και, όπως προέκυψε, αύξανε τη νοητική απόδοση, τη φυσική ρώμη αλλά και τη σεξουαλική δραστηριότητα των πειραματοζώων. Είναι χαρακτηριστικό ότι θηλυκά στα οποία εισήχθη το βακτήριο μετετράπησαν στη… Σάρα των τρωκτικών, γεννώντας σε πολύ μεγάλη ηλικία. Εκτιμάται ότι η μελέτη του βακτηρίου θα αποκαλύψει μηχανισμούς αντιγήρανσης οι οποίοι θα ανοίξουν τον δρόμο της αιώνιας νεότητας και στον άνθρωπο. Ηδη ρώσοι μεγιστάνες έχουν δείξει ενδιαφέρον για τη μελέτη δηλώνοντας διατεθειμένοι να επενδύσουν σημαντικά ποσά σε πιθανά αντιγηραντικά σκευάσματα που θα έχουν ως βάση τους το… Viagra των πάγων.
Ενα (σωστό) ωάριο θα αλλάξει το τοπίο της εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Ο μόλις πέντε μηνών σήμερα Ολιβερ που γεννήθηκε τον περασμένο Ιούλιο στη Βρετανία αποδεικνύει ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν. Ο Ολιβερ ήταν το «δώρο» της επιστήμης και συγκεκριμένα του δροςΣάιμον Φίσελ, από την κλινική Care Fertility στο Νότιγχαμ, στη 41χρονη μητέρα του η οποία είχε στο ιστορικό της 13 αποτυχημένους κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η 14η φορά ήταν ωστόσο και η τυχερή για τη γυναίκα, η οποία έγινε η πρώτη στον κόσμο που γέννησε ύστερα από εφαρμογή μιας τεχνικής (συστοιχία συγκριτικού γενωμικού υβριδισμούΑrray CGΗ) που αφορά την επιλογή των καλύτερων ωαρίων για γονιμοποίηση με το σπέρμα πριν από την εμφύτευσή τους στη μήτρα. Η συγκεκριμένη τεχνική είναι γρήγορη και ακριβής στην ανίχνευση βλαβών στα 23 χρωμοσώματα του ωαρίου που εμπλέκονται σε αποβολές και σε γενετικές ανωμαλίες του εμβρύου. Σύμφωνα με τον δρα Φίσελ, η πρωτοποριακή μέθοδος, η οποία έχει ήδη εφαρμοστεί και σε άλλες γυναίκες στη Βρετανία, υπόσχεται να αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά επίτευξης εγκυμοσύνης και να μειώσει τον αριθμό αποβολών, δεδομένου ότι το ωάριο εκτιμάται ότι ευθύνεται ως και για το 85% των χρωμοσωμικών ανωμαλιών του εμβρύου.
Θα βρούμε τελικά το σωματίδιο του Θεού;
Επαναλειτούργησε στα τέλη Νοεμβρίου ύστερα από έναν χρόνο ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LΗC) στο CΕRΝ. Οταν ο επιταχυντής τέθηκε σε λειτουργία, δέσμες πρωτονίων κινήθηκαν προς αντίθετες κατευθύνσεις σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός και παρήγαγαν τις πρώτες, ακούσιες, συγκρούσεις στη μεγάλη κυκλική σήραγγα του επιταχυντή. Λίγες ημέρες μετά έγινε εκούσια σύγκρουση σε δίδυμες δέσμες πρωτονίων, η οποία μάλιστα έγραψε Ιστορία, αφού σημειώθηκε κατάρριψη του ρεκόρ ισχύος που κατείχε από το 2001 το αμερικανικό Fermilab. Επετεύχθη επιτάχυνση στην ενέργεια των 1,8 ΤeV. Το πρώτο δίμηνο του 2010 οι επιστήμονες του CΕRΝ θα επιχειρήσουν να αναπαραγάγουν τις συνθήκες που επικρατούσαν 1-2 τρισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Εκρηξη. Το λεγόμενο «πείραμα του αιώνα» ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2008, αλλά διεκόπη λίγες ώρες αργότερα, όταν μια ηλεκτρολογική βλάβη προκάλεσε τη διαρροή του υγρού ηλίου που διατηρεί τον επιταχυντή σε θερμοκρασία λίγο πάνω από το απόλυτο μηδέν. Η κατασκευή του LΗC διήρκεσε 12 χρόνια και απασχόλησε 7.000 φυσικούς. Τώρα που τέθηκε ξανά σε λειτουργία όλοι ελπίζουν να δοθεί σύντομα απάντηση για το αν θα βρούμε το περίφημο μποζόνιο του Χιγκς, γνωστό και ως «σωματίδιο του Θεού».
Τι κάνει τη σαμπάνια πιο αρωματική;
Ολο και περισσότερα «μυστικά» του αφρώδους οίνου φαίνεται τελικά ότι οφείλονται ακριβώς στον… αφρό του. Οι έρευνες είχαν διαπιστώσει στο παρελθόν ότι οι φυσαλίδες κάνουν τη σαμπάνια περισσότερο γευστική και περισσότερο μεθυστική, πρόσφατα όμως ήρθαν να προσθέσουν ότι της χαρίζουν και περισσότερο άρωμα. Σύμφωνα με τον Ζεράρ Λιζέ-Μπελέρ, καθηγητή του Πανεπιστημίου της Ρεμς και αυθεντία στον τομέα, οι φυσαλίδες που εκρήγνυνται στην επιφάνεια του υγρού μέσα στο ποτήρι σας εκλύουν αερολύματα – σαν να λέμε «ψεκάζουν με αεροζόλ»- ενισχύοντας τα αρώματα που φθάνουν στη μύτη σας, ακριβώς με τον ίδιο ποιητικό τρόπο που ο αφρός των κυμάτων ενισχύει το άρωμα της θαλασσινής αύρας. Οι οινοποιοί της Καμπανίας αναζητούν τρόπους να εκμεταλλευθούν το εύρημα. Στην υγειά σας!
Μπορεί κάποιος να οδηγήσει με τη σκέψη;
Αν φοράει το «έξυπνο» προσθετικό χέρι που κατασκεύασαν ειδικοί της γερμανικής εταιρείας Οtto Βock, τότε μπορεί. Δύο τέτοια τεχνητά άνω άκρα τοποθετήθηκαν στον 20χρονοΚρίστιαν Καντλμπάουερ(φωτογραφία κάτω) από την Αυστρία που υπέστη ακρωτηριασμό πριν από λίγα χρόνια. Ποιο είναι το μεγάλο πλεονέκτημα των συγκεκριμένων βιονικών χεριών; Οτι ο κάτοχός τους μπορεί να τα κινεί με τη σκέψη, κάνοντας μάλιστα όχι μόνο απλές κινήσεις αλλά και περίπλοκες, όπως είναι για παράδειγμα η οδήγηση αυτοκινήτου. Ο Κρίστιαν είναι μάλιστα ο πρώτος άνθρωπος στην Ευρώπη που οδηγεί αυτοκίνητο χρησιμοποιώντας προσθετικά μέλη τα οποία κινεί με τη σκέψη. Το βιονικό χέρι βασίζεται σε μια μέθοδο που είναι γνωστή ως ΤΜR (Τargeted Μuscle Reinnervation) και η οποία αφορά μια λεπτή επέμβαση επανασύνδεσης των νεύρων που έχουν απομείνει μετά τον ακρωτηριασμό και τα οποία κάποτε μετέφεραν τις εγκεφαλικές εντολές στο χαμένο άκρο. Αλλά και στην Ιταλία πριν από μερικές εβδομάδες ειδικοί του πανεπιστημίου Campus Βio-Μedico ανακοίνωσαν ότι τοποθέτησαν ένα πρωτοποριακό ρομποτικό χέρι σε έναν 26χρονο Ιταλό, τονΠιερπάολο Πετρουτσιέλο (ένθετη φωτογραφία) του οποίου έχει ακρωτηριαστεί το αριστερό άνω άκρο σε αυτοκινητικό ατύχημα. Το τεχνητό μέλος επέτρεπε στον ασθενή να κάνει πολύπλοκες κινήσεις λαμβάνοντας εντολές από τον εγκέφαλό του.
Η δύναμη του ανθρώπινου νου φαίνεται να αποτελεί όμως αντικείμενο μελέτης πολλών επιστημόνων. Βρετανοί ερευνητές βρέθηκαν τη χρονιά που μας πέρασε ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία μιας μηχανής «ανάγνωσης» της σκέψης, καθώς μάντεψαν τις αναμνήσεις εθελοντών μελετώντας απλώς την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου τους. Παράλληλα, αμερικανοί επιστήμονες από την κλινική Μάγιο κατάφεραν να κάνουν ανθρώπους να… πληκτρολογήσουν με τη σκέψη μέσω εμφύτευσης ηλεκτροδίων εντός του κρανίου τους. Η εποχή τού «σκέπτομαι και… πράττω» είναι ήδη εδώ!
Το στρες κάνει «delete» στη μνήμη;
Μελέτες που διεξήγαγε ένας έλληνας ερευνητής και οι οποίες βραβεύθηκαν προσφάτως στη Φραγκφούρτη με το διεθνές βραβείο Ηirlinga δείχνουν ότι πράγματι το πολύ το στρες «τρώει» τον εγκέφαλο οδηγώντας σε νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά και σε κατάθλιψη. Ο κ.Ι.Σωτηρόπουλος , νευροφυσιολόγος και ερευνητής στο Εργαστήριο Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μελέτησε ποντίκια τα οποία υπέβαλε σε συνθήκες στρες για μεγάλο διάστημα και ανακάλυψε ότι το άγχος που χρονίζει ενεργοποιεί μηχανισμούς που σχετίζονται με την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ. Συγκεκριμένα, όπως είδε ο ερευνητής, οι ορμόνες που εκκρίνονται εξαιτίας του χρόνιου στρες ρυθμίζουν την έκφραση γονιδίων και την παραγωγή πρωτεϊνών που συνδέονται τόσο με τη νευροεκφυλιστική νόσο όσο και με την κατάθλιψη, δύο σύγχρονες «μάστιγες» της υγείας του παγκόσμιου πληθυσμού. Το μήνυμα είναι ένα και σαφές: Ξεχάστε το στρες για να… θυμάστε πάντα (χαρούμενοι)!
Ενα… κουνέλι θα φέρει την (σεξουαλική) άνοιξη;
Αν κάποιος παρακολουθήσει το τι συντελείται στο πεδίο της Αναγεννητικής Ιατρικής και με πόσο ταχείς ρυθμούς, τότε θα εννοήσει πως ναι. Ειδικοί του Ινστιτούτου Αναγεννητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Γουέικ Φόρεστ ανέφεραν προσφάτως ότι δημιούργησαν για πρώτη φορά στυτικό ιστό του πέους κουνελιών στο εργαστήριο με χρήση κυττάρων των ίδιων των ζώων. Μάλιστα ο ιστός αυτός τοποθετήθηκε στα αρσενικά πειραματόζωα, ορισμένα εκ των οποίων κατάφεραν να φέρουν στον κόσμο απογόνους! Το μεγάλο αυτό επίτευγμα ανοίγει τώρα τον δρόμο για την αποκατάσταση προβλημάτων του ανδρικού μορίου τα οποία έχουν προκληθεί εξαιτίας τραυματισμών ή διαφορετικών νόσων. Το «αναγέννηση τώρα» λαμβάνει χώρα όμως μέσα στα εργαστήρια και σε ό,τι αφορά πολλούς άλλους ιστούς. Μέσα στο 2009 επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ στη Βρετανία ανακοίνωσαν τη δημιουργία σπέρματος εργαστηρίου με χρήση εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων, μια εξέλιξη που αποτελεί σημαντικό βήμα προς την ημέρα που θα ορίσει το τέλος της ανδρικής υπογονιμότητας (μήπως και της ανδρικής χρησιμότητας;). Ιάπωνες αλλά και έλληνες επιστήμονες δημιούργησαν δόντια από βλαστικά κύτταρα δημιουργώντας ελπίδες για μελλοντική κατάργηση της ανάγκης σφραγισμάτων. Και αυτά είναι μόνο λίγα παραδείγματα ενός πεδίου που εξελίσσεται με… ταχύτητες φωτός, κάνοντας τους ειδικούς του τομέα να εκτιμούν ότι ίσως ακόμη και μια καρδιά εργαστηρίου αποτελέσει γεγονός στα χρόνια που έρχονται.
Πώς μυρίζει το Διάστημα;
Η απάντηση στην ερώτηση αυτή φαίνεται να είναι: εξαρτάται από το πού ακριβώς βρίσκεστε. Οι αστροναύτες του διαστημικού λεωφορείου «Discovery» που πραγματοποίησαν το 2009 περιπάτους γύρω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ανέφεραν μια «μοναδική μυρωδιά» που ωστόσο δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν. Βετεράνοι συνάδελφοί τους που «μπήκαν» στη συζήτηση μίλησαν για μια «μεταλλική» οσμή σαν μπαρούτι ή όζον, την οποία αποδίδουν σε άτομα οξυγόνου που «κολλούν» επάνω στις στολές τους. Στο κέντρο του Γαλαξία μας πάντως τα πράγματα ενδέχεται να είναι πιο ευωδιαστά, για να μην πούμε γαργαλιστικά: οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ απεφάνθησαν ότι, εξαιτίας της παρουσίας του αιθυλικού μυρμηκικού άλατος που εντόπισαν οι έρευνές τους, ο «αέρας» εκεί θα πρέπει να μυρίζει ρούμι και φρούτα του δάσους και συγκεκριμένα σμέουρα.
Μπορεί ο ιός του ΑΙDS να σώσει ζωές;
Φυσικά και μπορεί! Αλλά όχι όταν μας μολύνει κατά τον γνωστό τρόπο (που προϋποθέτει απρόσεκτη συμπεριφορά εκ μέρους μας). Γάλλοι ερευνητές χρησιμοποίησαν/αξιοποίησαν τον ιό ΗΙV που προκαλεί το ΑΙDS για να σώσουν τη ζωή δύο παιδιών που έπασχαν από μια πολύ σοβαρή κληρονομική ασθένεια, την αδρενολευκοδυστροφία η οποία έγινε γνωστή από την ταινία «Lorenzo΄s oil» (απ΄ όπου και η φωτογραφία). Η νευροεκφυλιστική αυτή νόσος, που «προτιμά» αγόρια, κάνει την εμφάνισή της στην προσχολική ηλικία και, αν αφεθεί χωρίς αντιμετώπιση, οι ασθενείς σπανίως φθάνουν στην εφηβεία. Μέχρι πρότινος η αντιμετώπιση συνίστατο στη μεταμόσχευση μυελού των οστών από συμβατό δότη.
Καθώς όμως η ανεύρεση συμβατού μοσχεύματος δεν είναι πάντα δυνατή, οι γάλλοι γιατροί εφήρμοσαν ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο γενετικής θεραπείας: μεταμόσχευσαν σε δύο νεαρούς ασθενείς δικά τους (και άρα συμβατά) κύτταρα στα οποία προηγουμένως είχαν αντικαταστήσει το μεταλλαγμένο γονίδιο στο οποίο οφείλεται η νόσος με ένα κανονικό. Βασικό ρόλο στην αντικατάσταση έπαιξε ο ιός του ΑΙDS, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε ως όχημα μεταφοράς του κανονικού γονιδίου στα κύτταρα των ασθενών. Περιττό βεβαίως να σημειωθεί ότι, προτού αξιοποιηθεί σε αυτόν τον ρόλο, ο ιός τροποποιήθηκε έτσι ώστε να μην είναι μολυσματικός.
Θεραπεύεται η αλλεργία στα φιστίκια με φιστίκια;
Ακούγεται οξύμωρο, αλλά η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι θετική. Ομάδα βρετανών γιατρών του Νοσοκομείου Αddenbrooks στο Κέιμπριτζ εφήρμοσε μια μέθοδο απευαισθητοποίησης του ανοσολογικού συστήματος παιδιών στα φιστίκια χρησιμοποιώντας ως «φάρμακο» τα ίδια τα φιστίκια. Καθώς οι αλλεργίες αποτελούν αντιδράσεις του οργανισμού σε κάτι που αντιλαμβάνεται ως εχθρό, η ιδέα των άγγλων γιατρών ήταν να «γνωρίσει» ο οργανισμός το αλλεργιογόνο και να πάψει να αντιδρά σε αυτό σαν να επρόκειτο για κάτι απειλητικό. Η μέθοδος, η οποία ακόμη βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο, συνίσταται στην από του στόματος χορήγηση του αλλεργιογόνου σε ελεγχόμενες συνθήκες και με βαθμιαία αύξηση της ποσότητας. Ως σήμερα έχει εφαρμοσθεί σε 20 παιδιά, εκ των οποίων τα 12 μπορούν πια να καταναλώνουν φιστίκια. Με δεδομένο ότι σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και ίχνη ενός αλλεργιογόνου είναι δυνατόν να προκαλέσουν σοβαρή ανοσολογική αντίδραση, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πρόκειται για μια μέθοδο που δεν πρέπει επ΄ ουδενί λόγω να δοκιμαστεί στο σπίτι!
Υπάρχουν ακόμη άγνωστα μέρη;
Οσο και αν κάποιοι επιμένουν για το αντίθετο, το ρητό «ουδέν κρυπτόν υπό το GΡS» δεν ισχύει. Αρκετά μέρη του πλανήτη και κυρίως ο πλούτος των ειδών που τα κατοικούν παραμένουν άγνωστα για μας. Οι πιο πρόσφατες εκπλήξεις έρχονται από τον ποταμό Μεκόνγκ της Νοτιοανατολικής Ασίας όπου οι επιστήμονες του World Wildlife Fund (WWF) ανακάλυψαν περισσότερα από 1.000 νέα είδη την τελευταία διετία. Τα 163 περιγράφηκαν για πρώτη φορά τον περασμένο Σεπτέμβριο. Στα πιο εντυπωσιακά συγκαταλέγονται ο βάτραχος«μεγαστομίας» της Ανατολικής Ταϊλάνδης, ο οποίος έχει δόντια και εκτός από έντομα τρώει και πουλιά, η σαύρα-λεοπάρδαλη του νησιού Κατ Μπα του Βιετνάμ, η οποία έχει βούλες και μάτια σαν του ομώνυμού της αιλουροειδούς, και η ριγωτή οχιά-τίγρης, εκπρόσωπος της πανίδας του ίδιου νησιού.
Πόσες διαστάσεις έχει η ψυχαγωγία;
Με τους τρισδιάστατους δέκτες να εισβάλλουν σιγά σιγά από παντού- από τον κινηματογράφο μέχρι την τηλεόραση ή τον ηλεκτρονικό μας υπολογιστή- το σίγουρο είναι ότι σταδιακά οι συγκινησιακές μας εμπειρίες περνούν σε ένα νέο, πρωτόγνωρο επίπεδο. Τα έντονα συναισθήματα και η έξαρση της αδρεναλίνης που προκαλούν οι οθόνες 3D αποτελούν τη νέα τάση της μόδας και έτσι μια τεχνολογία η οποία μέχρι πρότινως έμοιαζε ξένη και απόμακρη, τώρα πια μπαίνει στα σπίτια μας.
Πρόσφατα μάλιστα, ο πρόεδρος και διευθύνοντας σύμβουλος της Sony, σερΧάουαρντ Στρίνγκερ, είχε ανακοινώσει τα σχέδια του ιαπωνικού κολοσσού για την άμεση κυκλοφορία τηλεοράσεων Βravia και Βlu-ray Disc players με δυνατότητα αναπαραγωγής τρισδιάστατης εικόνας. Ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην αναβάθμιση της κονσόλας ΡlayStation 3 από τις δύο στις τρεις διαστάσεις, για ακόμη πιο απολαυστικό παιχνίδι. Σε επόμενη φάση, οι φορητοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές Vaio αναμένεται να ριχτούν επίσης στον χορό των τριών διαστάσεων.
Η ταϊβανέζικη Αcer, ωστόσο, παρουσίασε ήδη το Αspire 5738DG-6165 με δυνατότητα προβολής εικόνων 3D. Το μυστικό σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, κρύβεται στην επίστρωση της οθόνης, η οποία με τη βοήθεια των κατάλληλων ταινιών ή βιντεοπαιχνιδιών και των ειδικών γυαλιών, χαρίζει στον θεατή την ψευδαίσθηση του βάθους. Μέχρι στιγμής, η εξεύρεση τρισδιάστατων ταινιών είναι μάλλον αδύνατη καθώς τέτοιου είδους προβολές περιορίζονται για την ώρα μόνο για κινηματογράφους.
Πάντως οι ειδικοί εκτιμούν ότι, καθώς οι εταιρείες ηλεκτρονικών αποβλέπουν στην μεταπήδησή τους από τις δύο στις τρεις διαστάσεις, πιθανότατα τα ειδικά γυαλιά 3D να μετατραπούν σύντομα στο πιο trendy αξεσουάρ.
Θα ταξιδέψουμε με «όχημα» τον ήλιο;
Η ραγδαία επιβάρυνση του περιβάλλοντος τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει τους επιστήμονες στην προσπάθεια ανάπτυξης νέων, οικολογικότερων μέσων μεταφοράς, η τροφοδοσία των οποίων θα βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ανάμεσα στα σημαντικότερα «πράσινα» επιτεύγματα κατατάσσονται- μεταξύ άλλων- τα πλοία και τα αεροπλάνα που «τιθασεύουν» την ηλιακή ακτινοβολία.
Μετά τα ηλιακά αυτοκίνητα, τώρα φαίνεται ότι μια νέα εποχή καινοτομιών ξεκινάει και για τα συγκεκριμένα, ιδιαίτερα ρυπογόνα μέσα. Τον περασμένο μήνα μάλιστα πραγματοποιήθηκε η επίσημη παρουσίαση του Ρlanet Solar, ενός υπερμεγέθους 100% ηλιακού καταμαράν υψηλών επιδόσεων το οποίο βρίσκεται υπό κατασκευήν στο Κιλ της Γερμανίας.
Το ηλιακό «θηρίο», μήκους 30 μέτρων και πλάτους 16 μέτρων, βάσει του αρχικού σχεδιασμού θα είναι καλυμμένο με φωτοβολταϊκά πάνελ συνολικής έκτασης 500 τετρ. μέτρων, τα οποία θα του χαρίζουν ταχύτητα πλεύσης οκτώ ναυτικών κόμβων- δηλαδή περίπου 15 χλμ./ώρα. Το παρθενικό ταξίδι του οικολογικού καταμαράν στην Ευρώπη αναμένεται να πραγματοποιηθεί μεταξύ Απριλίου και Μαΐου, ωστόσο οι δημιουργοί του έχουν ήδη διοργανώσει τον γύρο του κόσμου, διαρκείας 140 ημερών, για την άνοιξη του 2011.
Παράλληλα, το εντυπωσιακό ηλιακό αεροσκάφος Solar Ιmpulse ΗΒ-SΙΑ πραγματοποίησε στις αρχές Δεκεμβρίου την πρώτη του σύντομη πτήση συνολικής απόστασης 300 μέτρων, σε ύψος περίπου ενός μέτρου. Το μονοθέσιο «πουπουλένιο» αεροπλάνο από ανθρακόνημα είναι φημισμένο για το μήκος των φτερών του, το οποίο αγγίζει τα 63 μέτρα- όσο δηλαδή και το άνοιγμα των φτερών ενός Αirbus Α340-, και είναι καλυμμένο με ηλιακούς συλλέκτες συνολικής έκτασης 200 τετρ. μέτρων, γεγονός που σύμφωνα με τους κατασκευαστές του τού χαρίζει την ικανότητα να μπορεί να πετάει για μέρες, καθώς τροφοδοτείται αποκλειστικά και μόνον από τον ήλιο, με μέση ταχύτητα τα 70 χλμ./ώρα.
Θα μπορούμε να κάνουμε… ντους στο Διάστημα;
Το 2009 ήταν μια χρονιά όπου πιστοποιήθηκε η παρουσία νερού σε πολλά σημεία του ηλιακού μας συστήματος. Σημαντικότερη όλων ήταν η αποστολή LCRΟSS, η οποία εντόπισε την παρουσία νερού σε παγωμένη μορφή στη Σελήνη. Ενα σκάφος αρχικά έριξε έναν πύραυλο σε έναν κρατήρα στον Νότιο Πόλο της Σελήνης και στη συνέχεια έπεσε και αυτό μέσα στον δεύτερο κρατήρα που είχε δημιουργηθεί αποκαλύπτοντας την ύπαρξη σημαντικών ποσοτήτων νερού στο υπέδαφος της Σελήνης, γεγονός που ευνοεί τη δημιουργία αρχικά βάσεων και αργότερα αποικιών εκεί. Επίσης τον Νοέμβριο πιστοποιήθηκε το υγρό παρελθόν του Αρη, αφού εντοπίστηκαν στοιχεία που δείχνουν ότι στο βόρειο ημισφαίριο του Κόκκινου Πλανήτη υπήρχε κάποτε ένας μεγάλος ωκεανός. Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για την έρευνα στον Κόκκινο Πλανήτη και την προσπάθεια εντοπισμού μορφών ζωής εκεί. Τέλος, η ανάλυση της σύστασης της ύλης που εκτοξεύουν οι πίδακες που εντοπίστηκαν στον Εγκέλαδο, έναν από τους δορυφόρους του Κρόνου, δείχνει ότι οι πίδακες αυτοί πηγάζουν από έναν ωκεανό που βρίσκεται κάτω από την παγωμένη του επιφάνεια. Μάλιστα οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρόκειται για έναν αλμυρό ωκεανό μέσα στον οποίο είναι πιθανό να έχουν αναπτυχθεί κάποιες μορφές ζωής.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ